Om hun creativiteit te prikkelen, kregen de mbo-studenten vanuit Living Greenlab en SPARK Lab een bewust brede opdracht: “Kies een bestaand product en ontwerp een circulaire, biobased of functioneel vereenvoudigde verbetering,” legt Jasper Sluis, projectleider Living Greenlab bij MNEXT, uit. “De studenten bepaalden zelf wat ze wilden verbeteren: het hele product, of juist een klein onderdeel.” Deze vrijheid vroeg om eigen initiatief. “Ze waren echt aan zet,” vult Iris Papenborg, docent bij het Koning Willem I College, aan. “Zelf plannen, experimenteren, keuzes maken en doorzetten. Dat vraagt om lef, maar juist daarvan leerden ze het meest.”
Fela Mooijman, student Industrieel Product Ontwerpen, ervaarde het ook zo: “Ik merkte dat we veel vrijer werden gelaten dan op school, daar krijgen we meer richtlijnen. In het begin was dat nog een beetje zoeken, maar toen ik eenmaal wist wat ik wilde maken vond ik het juist heel fijn.”
Persoonlijke ontwerpen met een duurzame twist
Doordat studenten hun eigen product kozen, ontstonden originele, persoonlijke ontwerpen die dicht bij hun leefwereld staan. Dat zie je terug in diverse prototypes, zoals de 3D-geprinte make-upkwast van Guusje Aarts: “Make-upkwasten gooi ik vaak snel weg omdat ze vies worden, dat vind ik zonde. Daarom ontwierp ik een kwast met een magneetje tussen de boven- en onderkant. Zo vervang je alleen het gebruikte deel, wat veel duurzamer is.” Daarnaast maakten studenten onder meer een eiwitpoederschep van bioplastic, een kam van mos en hennepvezels, en eartips voor oordopjes met een betere pasvorm én duurzaamheid. Alle ontwerpen zijn de komende weken te bewonderen op een moodboard bij MNEXT in Breda, voorzien van QR-codes die linken naar het portfolio van de studenten. Zo kun je hun verhaal digitaal ontdekken en meer te weten komen over het ontwerpproces.
Onderzoeken, maken en ontdekken in de praktijk
Dit project vond plaats binnen de module Sustainable Design Lab van de opleiding Industrieel Product Ontwerpen. De studenten werkten verspreid over drie locaties: hun eigen school, MNEXT Living Greenlab en SPARK Lab. Willem I College bevindt zich op een steenworp afstand van de twee werkplaatsen in Den Bosch, wat samenwerken op een laagdrempelige manier mogelijk maakte. In het Living Greenlab volgden de studenten diverse workshops over biobased materialen zoals bioplastics, kalkhennep en biocomposieten. Bovenal kregen ze volop de kans om zelf te experimenteren, onder begeleiding van MNEXT-onderzoekers Annine Rozema, Jasper Sluis, Joris Deliën en Hans de Wit. “We geven studenten geen kant-en-klare antwoorden,” legt Jasper Sluis uit. “We dagen ze juist uit om zelf te maken, te testen en hun ontwerp gaandeweg te verbeteren. Dat levert niet alleen mooie prototypes op, maar ook zelfvertrouwen. Precies hoe onderwijs volgens ons zou moeten zijn.”
Gastlessen van experts zoals lector Biobased Resources & Energy Jappe de Best en ontwerper Laura Barros brachten verdieping in circulair ontwerpen en de materialentransitie. Voor een aantal studenten zorgde een bezoek aan het Biopolymeer Applicatie Centrum (BAC) in Breda voor extra inspiratie: “Daar kon ik materialen voelen en bekijken, daardoor ga je echt anders nadenken over je eigen ontwerp,” vertelt Fela.
Eindpresentatie, maar niet het einde
Hoewel de module officieel eindigde met een gezamenlijke presentatie, voelde het voor veel studenten niet als het eindpunt. Sommigen willen hun prototypes verder uitwerken, anderen zijn nieuwsgierig naar nieuwe materialen en technieken. Tara Steenbakkers: “Ik heb bioplastic van bananenschil gemaakt, maar wil nu onderzoeken of ik er echt een eiwitschepje van kan maken.” Ook Guusje wil haar make-upkwast nog verbeteren: “In mijn vrije tijd wil ik het steeltje mooier ontwerpen en van betere kwaliteit maken. Dat deel vervang je niet, dus het moet echt lang meegaan.”
“Ik vond het prachtig om te zien hoe studenten het initiatief namen,” zegt docent Papenborg. “Ze gingen verder dan wat van ze gevraagd werd. Ze experimenteerden met nieuwe materialen, dachten zelf na over planning en uitvoering en pakten echt de ruimte om iets van zichzelf te maken. Dat vond ik het allermooist aan dit project.”
Bekijk de verschillende ontwerpen
Guusje Aarts | Duurzame make-upkwast |
Sem Kreber | Een ritstrekker, het kleine uiteinde van een rits, bijvoorbeeld van een hoodie |
Fela Mooijman | Biobased haarklemmen |
Mabel van Houtum | Een biobased kam |
Nick van Heek | Oortip voor oordopjes |
Wessel van Iersel | Toets van een toetsenbord gemaakt met 3D-software |
Janneke van der Sande | Cardsleeve |
Jedy van Schaik | Messenschalen van biocomposiet |
Tara Steenbakkers | Een eiwitpoeder schepje |