Achtergrond
De energietransitie leidt tot een sterke toename van innovatieve projecten, zoals de ontwikkeling van energiehubs op bedrijventerreinen. Binnen deze projecten wordt steeds vaker gebruikgemaakt van complexe en gespecialiseerde elektrotechnische installaties, waaronder slimme verdeelkasten, batterijsystemen, laadinfrastructuren en geavanceerde meet- en regelsystemen.
Een belangrijk knelpunt is dat voor elk nieuw innovatieproject (zoals een energiehub) opnieuw elektrotechnici moeten worden opgeleid om deze specifieke installaties te kunnen realiseren en onderhouden. Dit proces is tijdrovend en belemmert de snelle opschaling van duurzame innovaties.
Daarnaast blijkt uit de praktijk dat er bij installateurs regelmatig problemen ontstaan op het gebied van netwerktechnologie en dataverbindingen. Systemen communiceren niet goed met elkaar, protocollen worden verkeerd toegepast of configuraties zijn niet robuust. Leveranciers van elektronische componenten lopen hierbij eveneens tegen uitdagingen aan, bijvoorbeeld bij het leveren van gebruiksvriendelijke of eenduidig configureerbare systemen. Dit leidt tot vertragingen, foutgevoelige installaties en hogere kosten.
Context: relatie tot het project
Deze opdracht maakt deel uit van het bredere OPZuid-project “Kempen Energy Hub”, waarin lokale bedrijventerreinen samenwerken om duurzame energie te produceren, op te slaan en te delen. Binnen dit project ontstaan nieuwe vormen van samenwerking tussen ondernemers, netbeheerders, gemeenten en kennisinstellingen.
Een belangrijk onderdeel van dit programma is het ontwikkelen van nieuwe kennis en vaardigheden bij technici die verantwoordelijk zijn voor de installatie en het onderhoud van energiehub-gerelateerde infrastructuren. Deze opdracht richt zich specifiek op het versnellen van het opleidingsproces en het verbeteren van de kwaliteit van elektrotechnische installaties, zodat de uitvoering van energiehubs in de regio sneller, betrouwbaarder en kostenefficiënter kan plaatsvinden.
Probleemstelling
Er is momenteel geen gestandaardiseerd en efficiënt proces om elektrotechnici snel en adequaat op te leiden voor de specifieke werkzaamheden die nodig zijn bij innovatieprojecten zoals energiehubs.
Bovendien ontbreekt een duidelijke aanpak om de netwerktechnologische kennis en vaardigheden van installateurs te verbeteren en om leveranciers te ondersteunen in het vereenvoudigen van installaties.
Hierdoor ontstaan:
- Lange leercurves bij elk nieuw project;
- Fouten bij het aansluiten en configureren van dataverbindingen en EMS-communicatie;
- Vertragingen en hogere kosten bij implementatie van energiehubs;
- Beperkte kennisdeling tussen installateurs, leveranciers en projectpartners.
Doelstelling
Het ontwikkelen van een blauwdruk of model waarmee:
- Het opleidings- en kennisoverdrachtsproces voor elektrotechnisch personeel structureel versneld kan worden;
- De kennis en competenties rondom netwerktechnologie en dataverbindingen bij installateurs versterkt worden;
- Leveranciers handvatten krijgen om hun producten en documentatie beter af te stemmen op de praktijk, zodat installaties eenvoudiger, sneller en foutlozer kunnen verlopen.
Onderzoeksvragen
De volgende onderzoeksvragen staan centraal in deze opdracht:
- Analyse huidig opleidings- en installatieproces:
Hoe worden elektrotechnici momenteel opgeleid voor innovatieve energieprojecten, en waar treden de grootste knelpunten op bij de installatie van systemen met dataverbindingen? - Netwerktechnologische competenties:
Welke specifieke kennis en vaardigheden heeft een installateur nodig om systemen met dataverbindingen probleemloos te kunnen installeren en configureren? - Rol van leveranciers:
Wat kan een leverancier van elektronische componenten doen om installaties eenvoudiger, eenduidiger en minder foutgevoelig te maken voor de installateur? - Versnellingsstrategieën:
Welke methoden, tools of samenwerkingsvormen kunnen worden ingezet om het opleidingsproces en de kennisoverdracht te versnellen (bijv. modulair leren, AR/VR-training, praktijkgerichte micro-learnings, kennisplatforms)? - Ontwerp blauwdruk:
Hoe kan een herbruikbare blauwdruk worden ontwikkeld die installateurs en leveranciers helpt om sneller, veiliger en slimmer te werken bij innovatieve energieprojecten? - Validatie:
Hoe effectief is het voorgestelde model volgens betrokken installateurs, leveranciers en projectpartners, en welke verbeteringen worden door hen aangedragen?
Werkzaamheden student
De student wordt geacht de volgende werkzaamheden uit te voeren:
- Literatuur- en veldonderzoek: Analyseer bestaande opleidingsmethoden binnen elektrotechniek en netwerktechnologie in de energiesector.
- Interviews / observaties: Voer gesprekken met installateurs, leveranciers van elektronische componenten en projectleiders binnen de energiehubs.
- Competentie- en procesmapping: Breng zowel het opleidingsproces als de netwerktechnologische competenties in kaart.
- Ontwerpversie blauwdruk: Ontwikkel een conceptmodel voor versnelde opleiding en kennisoverdracht, met specifieke aandacht voor het verbeteren van installatiekwaliteit en communicatie tussen installateurs en leveranciers.
- Validatie & aanbevelingen: Toets het model bij relevante stakeholders (installatiebedrijven, leveranciers, projectpartners) en formuleer aanbevelingen voor implementatie.
Resultaat
Een praktisch toepasbare blauwdruk of toolkit die beschrijft hoe elektrotechnici sneller kunnen worden opgeleid en beter voorbereid zijn op het werken met datagedreven installaties binnen energiehubs.
Daarnaast biedt het resultaat concrete aanbevelingen aan leveranciers voor het verbeteren van productdocumentatie en systeemintegratie, met als doel een snellere en foutlozere installatiepraktijk.
Begeleiding
De student wordt begeleid door Mertijn Weeda, Onderzoeker bij MNEXT. Er zullen wekelijkse voortgangsgesprekken plaatsvinden. De student wordt ook verwacht bij bijeenkomsten met projectpartners.